ΟΙ ΚΡΥΦΕΣ ΠΑΓΙΔΕΣ ΤΩΝ ΤΕΚΜΗΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΕΤΕ ΣΤΟ ΕΞΗΣ
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
Είναι γεγονός ότι τα τεκμήρια και το «πόθεν έσχες» πάντα είναι ο πονοκέφαλος, τόσο στην καθημερινή ζωή μας, όλο τον χρόνο, όσο και όταν φθάνει η ώρα της φορολογικής δήλωσης. Γι’ αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και πολύ περισσότερο από φέτος. Γιατί με τον νέο φορολογικό...
νόμο 3842/23-04-2010, ήλθαν τα πάνω κάτω και το τοπίο άλλαξε ριζικά, σε όλες τις φορολογίες. Οι αλλαγές, όχι μόνο στα τεκμήρια, (που επανήλθαν αλλού δριμύτερα και αλλού ηπιότερα), αλλά και στις φοροεκπτώσεις, κρύβουν πολλές «παγίδες». Κατ’ αρχήν θύμα είναι η πρώτη κατοικία, η απόκτηση της οποίας έχει πλέον τεκμήριο, χωρίς κανένα αφορολόγητο όριο, ενώ, όταν γίνεται με δάνειο, έχουν τεκμήριο οι δόσεις για το κεφάλαιο και τους τόκους. Αλλά τεκμήριο ή καλύτερα «αντικειμενική δαπάνη συντήρησης», από το πρώτο τετραγωνικό μέτρο έχει πλέον και η κατοικία (κύρια ή δευτερεύουσα) που ιδιοκατοικείται ή μισθώνεται ή έχει παραχωρηθεί δωρεάν. Γι’ αυτό από τώρα, πριν έρθει η ώρα της φορολογικής δήλωσης, για να αποφύγουμε τις δυσάρεστες εκπλήξεις, πρέπει να κάνουμε «σωστό λογαριασμό». Μερικά πρακτικά παραδείγματα, σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι πάντα χρήσιμα. Κρυφοί φόροι Ας δούμε πρώτα τι μπορεί να συμβεί σε μεγάλο αριθμό φορολογουμένων. Οι επιβαρύνσεις που προκύπτουν στο φόρο, αφενός από την κατάργηση αρκετών φορο-εκπτώσεων, αφετέρου από τη μετακίνηση ορισμένων δαπανών από το καλάθι των εκπτώσεων του εισοδήματος στο καλάθι των εκπτώσεων του φόρου, θα κάνουν δώρο-άδωρο τις μειώσεις του φόρου για χαμηλά και μεσαία εισοδήματα μέχρι 40.000 ευρώ που δίνει η νέα φορολογική κλίμακα. Ετσι μεγαλύτερες θα είναι οι επιβαρύνσεις από τις παραπάνω μεταβολές, που απορρέουν από την κατάργηση της έκπτωσης από τον φόρο κατά 40% των τόκων στεγαστικών δανείων (κύριας ή δευτερεύουσας κατοικίας) που πήραν μέσα στο 2009 και 2010. Από 1-1-2010 οι τόκοι αυτοί για μεν την α΄ κατοικία φέρουν μείωση φόρου μόνο 20% για δε τη δευτερεύουσα κατοικία δεν φέρουν καμία μείωση. Απώλειες όμως θα έχουν και από τις αλλαγές στα ασφάλιστρα και τις οικογενειακές δαπάνες (δεξιώσεις γάμων, βαπτίσεων κ.λπ). Συγκεκριμένα: Για τα ασφάλιστρα ζωής εξέπιπτε ποσό μέχρι 1.200 ευρώ από το εισόδημα. Από 1-1-2010 η μείωση γίνεται από τον φόρο κατά 20% της ετήσιας δαπάνης ασφαλίστρων (οικογενειακά) και μέχρι ποσό δαπάνης 1.200 ευρώ για άγαμο και 2.400 ευρώ για οικογένεια. Μείωση φόρου δηλαδή 240 και 480 ευρώ κατά ανώτατο όριο. Για τις οικογενειακές δαπάνες ο φορολογούμενος μπορούσε να αφαιρεί από το εισόδημά του το 40% και μέχρι 20.000 ευρώ δαπανών. Δηλαδή μπορούσε να αφαιρέσει μέχρι 8.000 ευρώ (20.000 Χ 40%), οπότε είχε ωφέλεια φόρου μέχρι 3.200 ευρώ. Από 1-1-2010 οι οικογενειακές δαπάνες δεν έχουν την παραπάνω έκπτωση, αφού καταργήθηκε καθώς πλέον μετράνε στο «χτίσιμο» του αφορολόγητου. Στα παραδείγματα 1 και 2, βλέπουμε πρακτικά τις επιπτώσεις αυτές σε χαμηλά και μεσαία εισοδήματα Τα τεκμήρια Ο φορολογικός νομοθέτης επανέφερε και θέτει σε λειτουργία τη φιλοσοφία των τεκμηρίων και γενικότερα του «πόθεν έσχες», για να συλλαμβάνονται «κατά τεκμήριο» μη δηλωθέντα και μη φορολογηθέντα έσοδα στη φορολογία εισοδήματος. Το υπουργείο Οικονομικών φιλοδοξεί να πιάσει έχοντες και κατέχοντες, που δηλώνουν στην εφορία εισοδήματα φτώχειας, εκμεταλλευόμενοι τα παραθυράκια του νόμου και την αδυναμία των ελεγκτικών μηχανισμών να τους εντοπίσουν. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι η επεξεργασία των περσινών φορολογικών δηλώσεων έδειξε ότι σε σύνολο 5.598.885 δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, μόλις 30.432 εμφανίζουν εισοδήματα πάνω από 100.000 ευρώ, ενώ οι... κροίσοι της Ελλάδας μετριούνται στα δάχτυλα, αφού μόλις 74 φορολογούμενοι δήλωσαν εισοδήματα πάνω από 900.000 ευρώ. Με το νέο σύστημα «αντικειμενικών δαπανών» το υπουργείο Οικονομικών φιλοδοξεί να εισπράξει 700 εκατ. ευρώ το 2011 (από 400 εκατ. αρχικής πρόβλεψης), γεγονός που μαρτυρεί ότι τα τεκμήρια επιφυλάσσουν αυστηρή μεταχείριση σε φορολογούμενους με κατοικίες μεγάλης αξίας, με αυτοκίνητα πάνω από 2.000 κ.εκ., με σκάφη αναψυχής, αεροσκάφη και πισίνες, με βοηθητικό προσωπικό που απασχολούν, με ιδιωτικά σχολεία παιδιών κ.λπ. οι οποίοι δεν δηλώνουν αντίστοιχα ή μεγαλύτερα από τα τεκμήρια εισοδήματα. Ωστόσο σε εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες προκαλούν πονοκέφαλο τα νέα τεκμήρια διαβίωσης. Και τούτο γατί κρύβουν «παγίδες» σε πολλούς φορολογούμενους: - που κατοικούν σε μισθωμένη κύρια κατοικία ή - πληρώνουν ενοίκιο για τα παιδιά που σπουδάζουν σε άλλη πόλη ή - μένουν σε σπίτι που τους έχουν παραχωρήσει δωρεάν οι γονείς ή - έχουν αποκτήσει πρώτη κατοικία με στεγαστικό δάνειο ή - έχουν κληρονομήσει το πατρικό σπίτι στο χωριό. Αυτοί κινδυνεύουν να πληρώσουν υψηλότερο φόρο από αυτόν που αναλογεί στα πραγματικά τους εισοδήματα. Και οι περιπτώσεις αυτές δεν είναι λίγες με χαμηλόμισθους και συνταξιούχους όπου π.χ. ένας γονέας παραχωρεί δωρεάν στο παιδί του ένα σπίτι για να διαμείνει, όταν συνήθως αυτό δεν έχει εισοδήματα, όπως στην περίπτωση που είναι φοιτητής. Πλέον, το παιδί αυτό θα καλείται να αποδείξει ότι διαθέτει τα απαραίτητα εισοδήματα για να συντηρήσει αυτό το σπίτι. Η συγκεκριμένη νέα διάταξη έχει εφαρμογή και σε κάθε άλλη περίπτωση δωρεάν παραχώρησης ακινήτου και όχι μόνο στην περίπτωση γονέα προς τέκνο. Στα παραδείγματα 3ο, 4ο, 5ο θα δούμε αυτές τις περιπτώσεις «εγκλωβισμού».
http://fimotro.blogspot.com/2010/10/blog-post_5932.html